اختصاصی: منتقدان، اشخاصی چون او را در خطر انقراض می دانند و او را جزو سلسله ایی طلایی در حال احتضار معرفی می کنند. او با تمام وجود در آثارش غرق می شد تا اینکه لقب «شیطان تصویر عکاسی » را به دست آورد. او غول عکاسی ژاپنی و پیشگام مکتب رئالیسم «کن دومون۱» (۱۹۰۹-۱۹۹۰) است که نویسنده و منتقد « کوتارو آیزاوارو » در مجله ژاپن بصورت عمیق و عالی به او پرداخته است.

کن دومون در شهر ساکاتا، استان یاماگاتا بدنیا آمد. در کودکی بنظر می رسید که تمایل زیادی به طراحی و مجسمه سازی دارد اما به پیشنهاد مادرش در سال ۱۹۳۳ در استودیو « کوتارو میاوچی » به آموختن عکاسی پرداخت و هدف زندگی خود را که همانا عکاس شدن بود پیدا کرد.روال خسته کننده کار ، آرزوهای او را برآورده نمی ساخت ، بخصوص که او جذب نوآوری در دنیای عکاسی که در آلمان ظهور کرده بود ، شده بود. او در سال ۱۹۳۵ به «نیهون کوبو۲» تحت رهبری هنرمند « یونوسکه ناتوری » (۱۹۶۲-۱۹۱۰) که هدفش معرفی رویکردی جدید به عکاسی خبری به سبک آلمانی بود پیوست .در واقع دومون که به سرعت به عنوان عکاس خبری پیشرفت می کرد برای تحقق اهدافش قصد داشت کارهایش را در مجله معتبر خبری عکاسی آمریکایی لایف۳ منتشر کند. دومون زمانی که عکسی با نام « یونوسکه ناتوری » در مجله لایف منتشرشد، ناامید گشت. او در سال ۱۹۳۹ از غیبت ناتوری که به یک سفر کاری رفته بود استفاده کرد و تصویری از وزیر امورخاجه ژاپن «اوگاکی کازوشیگه۴» را برای مجله لایف ارسال کرد که با نام دومون انتشار یافت. پس از این واقعه ، رابطه او با ناتوری خراب شد بطوریکه از او جدا شده و مستقلاٌ به کار خود ادامه داد.
دومون به خلق آثار موفق ادامه داد و به تدریج با انتشار آثارش در مجله شاشین بونکا۵ به شهرت رسید و در سال ۱۹۴۳ برنده اولین جایزه خود در آرس فوتو۶ شد. تاکامورا کوتاری۷ ، شاعر و مجسمه ساز، در مقاله ای به مناسبت اهدأ این جایزه به دومون نوشت : « چیز عجیبی در باره دومون وجود دارد بطوریکه به نظر می رسد لنز او توانایی کاوش در اعماق افراد و اشیاء را دارد. »
بر اساس مقاله نویسنده و منتقد مجله ژاپن « کوتارو آیزاوارو » ، با شعله ور شدن جنگ جهانی دوم ، کار دومون به عنوان عکاس خبری محدود و کنترل های سخت تری بر او اعمال شد. در این دوره سخت ، دومون از تئاتر عروسکی بونراکو و معبد موروگی در استان نارا عکس گرفت.

همچنین شروع به عکاسی پرتره از گروهی از نویسندگان و روشنفکرانی مانند یاسوناری کاوابات۸ و ریوزابرو اومهارا۹ کرد که بعدها در مجموعه چهره ها۱۰ گنجانده و در سال ۱۹۵۳ انتشار یافت.

ریوزابرو اومهارا، از مجموعه چهره ها

داستان دومون با عکاسی، پس از پایان جنگ جهانی دوم به جالب ترین فصل انتقال یافت ، جایی که او پروژه های جاه طلبانه و حیاتی خود را با انگیزه یافتن راهی برای استفاه از عکاسی به عنوان ابزاری برای پاسخ به التهابات تغییرات اجتماعی پس از جنگ آغاز کرد. دومون به عنوان نویسنده صفحه نامه خوانندگان مجله عکس دوربین به کار مشغول شد. دومون می گوید : من تمام ایمان، تجربه و فداکاری خود را صرف کمک به استقرار هنر عکاسی اجتماعی و فرهنگی، به‌عنوان شکلی مستقل از هنر مدرن کرده‌ام. دومون با از خود گذشتگی در هر شماره به ارزیابی نمونه هایی از آثاری که خوانندگان برایش ارسال کرده بودند پرداخت و با نقدهای طولانی و سازنده به منظور تشویق و روشنگری آنها بر سر عهد خود باقی ماند.
این تغییرات، توسعه تدریجی جریانی بود که در عکاسی ژاپنی به جنبش « رئالیسم » معروف شد. دومون مجموعه‌ای واضح از نظریه ها را مطرح کرد که خواستار رویکرد « شات مطلق بدون محدودیت » و « تماس مستقیم بین دوربین و سوژه » بودند.عکاسان در سراسر عالم به دعوت او پاسخ گفتند و درمیان کسانی که از دومون الهام گرفته و بعدها به عنوان عکاس به شهرت رسیدند اسامی برجسته ای مانند «کیجیما تاکاشی» (۱۹۲۰-۲۰۱۱) ، «توماتسو شومی» (۱۹۳۰-۲۰۱۲) و کاوادا کیکوجی (-۱۹۳۳) دیده می شود.
دومون سرشار از تمنای یافتن رویکرد خود به رئالیسم و بیان آن در عمل خود به عنوان یک عکاس بود. او در سال ۱۹۵۵ تصمیم گرفت دوربین خود را به سمت کودکان خیابان های مناطق سنتی شیتا مانشی در محله طبقه کارگر توکیو ، جایی که خود در آن زندگی کرده بود هدایت کرده و عکس ها را تحت عنوان (کودکان کوتو۱۱) منتشرکرد.

کودکان کوتو در حال مشق شمشیر بازی سامورایی،۱۹۵۵

از آنجا که او از نتایج راضی نبود، بنابراین در ژوئیه ۱۹۵۷ به هیروشیما سفر کرد و ۳۶ روز در این شهر ماند. در این مدت او در تعدادی از موسسات چون بیمارستان بازماندگان بمباران اتمی، مدارس یتیمان جنگ ، کودکان با نیازهای ویژه و نابینایان جلسات مصاحبه برگزار و عکاسی کرد.
پس از نهایی کردن برنامه چاپ کتاب هیروشیما(منتشر شده در سال ۱۹۵۸)، دومون نزدیک به ۱۰ بار دیگر به هیروشیما مسافرت کرد و در مجموع ۵۸۰۰ نگاتیو برداشت کرد. از میان این تصاویر ۸۰۰ عکس را چاپ کرد و در نهایت با حذف تعدادی از عکس ها ،۱۷۱ تصویری را که انتخاب کرده بود در کتاب قرار داد. اگر چه اکثر تصاویر وحشتناک بودند اما در عین حال اثری سرشار از عشق بود که دومون، تمام انرژی و استعداد خود را در آنها گذاشته بود.این کتاب در ژاپن و خارج از آن با استقبال خوبی روبرو شد. در این تصاویر برای اثرگذاری کامل از تکنیک نگاه مستقیم دومون روی سوژه هایش استفاده شده است. در بین تصاویر، عکسی از پیوند پوست روی سر یک بیمار و دوقلوهای نابینای مدرسه میسیان وجود دارد.

ازدواج بین دو نفر از بازماندگان بمباران اتمی . از مجموعه هیروشیما،۱۹۵۸

مقاله نویسنده و منتقد «کوتارو آیزاوارو» منتشر شده در مجله ژاپن که به زندگی نامه شیطان تصویر ژاپنی می پردازد ، هنوز تمام رازهای او را فاش نکرده است ، زیرا در زندگی این عکاس مراحل بی پایانی از خلاقیت و بخشش وجود دارد. اعتقاد دیمون به لزوم وجود یک لنز واقع گرایانه برای انعکاس مسائل خیابانی… با ارزش ترین میراث اوست.
دمون پس از تحمل چندین سکته مغزی، در سال ۱۹۹۰ در توکیو درگذشت. شهر ساکاتا نیز با افتتاح موزه عکاسی یادبود کن دومون، که مجموعه کاملی از آثار عکاسی دومون را در خود جای داده است، از او تقدیر کرد.

۱- Ken Domon
۲- Nihon Kobo (نیهون کوبو سازمانی است که عکس های خبری تولید می کرد.)
۳- Life
۴- Ugaki Kazushige
۵- Shashin Bunka
۶- Ars Photo
۷- Kotaro Takamur
۸-Yasunari Kawabata
۹- Ryuzaburo umehara
۱۰- Faces
۱۱-koto no dodomo

مترجم : دکتر علی بدیع
منبع : بولتن خبری HIPA-2022